BAHAN SERMON
PARHALADO HKBP DUKUH KUPANG RESS. SURABAYA
Jumat, 05 Juli 2013.
Nas : 1 Korintus 2 : 6 – 16
------------------------------------------------------------------
” JALO HAMU HABISUHON NA SIAN
DEBATA ”
Patujolo
Surat ni apostel Paulus
na parjolo Surat tu huria Korintus on ima sada surat na tinongos ni apostel
paulus dung adong barita na so denggan (kabar buruk ) na binegena jala na sahat
tu ibana sian angka ruas na adong di huta Kloe. Masa ragam ni parsoalan di
tonga-tongani huria I ala sai adong angka ruas (ndada holan sada manang dua
halak alai torop ruas) na sai borhat
mangihuthon acara-acara ugama na manomba gana-ganaan,na sai lai tu angka
inganan prostitusi (pelacuran). Asing ni masa do parbolatpolatan di huria ala
torop ruas i maneganegahon haadongann, habisuonna dohot angka karunia-karunia
(silehon-lehon ni tondi) na jinalona, masa muse parbolat- bolatan ala adong
panghilaan deba ruas sumintong nasida sian ruas na asing, ruas na marharoroan
sian halak Yahudi merasa nasida andul sumurung sian ruas na ro sian halak
Gorik. Adong na merasa umbisuk sian angka dongganna, ala latar belakang ni
pendidikanna ima sian sikkola-sikkola filsuf ni Yunani. Digoari do surat korintus on songon sada surat parmahanion, ala songon sada parmahan
Apostel Paulus paingothon ruas i ala naung godang lilu di angka dalanna.
Di Kisah Para Rasul
18 : 1 – 18 , didok Apostel Paulus do nian na adong hasurungan ni huria Korintus on ala torop nasida na manjalo
solehonlehon ni Tondi ( menerima Karunia roh), ndang hurangan nasida di angka
silehon-lehon i. Alai ala ni do umbahen na ginjang roha nasida, masa ma
masihasurungan jala masijongkalan, gabe tubu ma kekacauan dohot ketidak
harmonisan. Kelompok Kefas merasa lebih hebat sian Kelompok Paulus, songon i
Kelompok Apollos tu kelompok Kristus dohot sebalikna. Alai
panghilalan na sisongon i ma masa ma Ekstase (perasaaan gembeira yang
meluap-meluap (melebihi batas normal), perasaan Ekstase ini ditujukan
bukan lagi kepada Kristus, melainkan terhadap perempuan-perempuan yang dapat
memenuhi hasrat mereka. Alani ma gabe masa angka penyimpangan moral, lumobi ma
di angka kalangan Yahudi Gnostik ( ajaran Gnostisisme adalah
gerakan spiritual yang mempengaruhi kehidupan Kristen, yang dalam praktik
penyembahannya pada awalnya kepada
berhala, lalu memassuki dan mempengaruhi ibadah di jemaat Korintus. Hal yang utama yang mau ditekankan
oleh ajaran ini adalah adalanya pengaruhi oleh pemikiran Yunani yang
rasionalis.
Hatorangan ni Turpuk
Di turpukta on
ditaringoti Apostel Paulus do ruas ni huria i taringot di hiringkot ni na
mangaluli habisuhon, alai habisuhon I unang ma holan habisuhon ni portibi
songon na niluluan ni godangan jolma I, alai naeng ma jumolo habisuhon na sian
Tuhan i. Mangalului habisuhon memang nunga gabe sada minat dohot status
kehormatan ni sasahalak di jaman I songoni do nang di jaman si nuaeng on. Hundul di angka inganan debat-debat ilmu
pengetahuan dohot di pengadilan dianggab nasida do I gabe sada hasangapon nang
pe masa do disi angka “pelacuran” dohot ragam ni hajahaton. Hundul di angaka
inganan “pertandingan manang perlombaan” dianggab do I gabe sada hasangapon
nang pe masa do disi pembunuan dohot penganiayaan (kekerasan) ai jolma I do
dibahen mangalo angka “binatang buas”
(harimau manang singa).
Hasomalan na songon
on ma na naeng paingoton ni Apostel Paulus, asa unang ma sai dipaihut-ihut
angka na porsea pangalaho na hurang na sian portibion. Tutu ringkot do na
mangaluli habisuhon, alai habisuhon na boi na ingkon leleon ni angka na porsea
(hikmat yang bagaimana kah yang seharusnya dikejar pertama sekali oleh
orang-orang percaya). Apostel Paulus mandok, naeng ma Habisuhon na sian Tuhan
i.
Ayat 6 - 9 Tangkas
do dipatorang Apostel Paulus, Habisuhon na sian Tuhan I do na binoanna, ndada
habisuhon na sian angka raja dohot angka panggomgomi ni portibion
Habisuhon na
binaritaonna ima habisuhon naung adong sian mula ni mulana bahkan Habisuhon naung adong hian andorang so ojak
dope potibon , Habisuhon na dibagasan Ibana, ditompa Debata saluhutna nasa na
adong. hikmat yang tersembunyi dan
rahasia, bagi orang-orang yang tidak mau menerima pemberitaan yang dibawa oleh
para rasul.
Habisuhon na sian
Ginjang i,i ima Kristus i sandiri (Yohanes
1 : 1- 14 “ dimulana i nunga adong hata
i jala saor tu Debata do Hatai ......dna. Hata i di hata Yunanai : LOGOS na maralapatan :
Hikmat, Firman). Holan angka naung tangkas manjalo dohot manghangoluhon Hata i
do na tuk mangantusi Habisuhon i. Halak na manjalo Habisuhon i do muse na tangkas mamboto dia do na denggan dohot dia do na so denggan,
dia do na maralo tu lomo ni roha ni Debata
manang dia do na so lomo ni rohaNa. Angka halak naung rimpas ( naung
matang/ na matoras (anung tang/na dewasa) dibagsan Tuhan i ma muse na tuk
mangantusi i. Ndang simo jala buni be
habisuhon i di nasida. Alai simo do i jala
buni di angka na so olo manjalo jala manghaporseai Tuhan i. Simo do i jala buni
nang di angka partogi ni portibion, i do umbahen na diparsilanghon nasida Tuhan
Jesus i (Habisuhon i).
Kristus i do
diparade Debata laos
di lehon Debata songon Habisuhon natutu (Hikmat yang sejati) on do tong na
niidani par psalmen dohot parpoda molo didok nasida lului/tuhori hamu ma habisuhon asa mangolu hamu...
Ayat 10 – 16.
dibagasan turpuk on tangkas do dipaandar Apostel Paulus, tutu do Ibana na
mamboan barita taringot tu Kristus i alai ndada nasida manang parbarita nauli
na assing pe na mambahen gabe porsea
angka ruas ni huria asa unang nasida madabu tu ginjang ni roha. Tangkass didok
apostel Paulus na Tondi i do ima Tondi Porbadia i do na papatarhon i jumolo tu
nasida angka parbarita nauli dungi pe tu saluhut angka na porsea i marhite
barita nauli na binooan ni angka apostel i.
Tondi i do na
mamungkap nasa na buni jala na simo i, asa antusanta Kristus i. Ndang tarantusi
hita Kristus i molo mangasahaon
parbinotoan manang habisuhon ni portibion. Ai haotoan do barita ni Kristus molo
di portibion, ai haotoon do hata na taringot tu silang i di roha ni angka na
laho mago alai hagogoon ni Debat do i di hita na dapotan haluaon (pat. 1 Kor 1
: 18 – 19 ).
Marhite Tondi ni
Debata antusanta ma “basa-basa” ni Debata haroroni Kristus i. Tondi i do na tuk
patoranghon tu hita salauhut pardalanan ni ngolu na niadopan ni Kristus i ima
sada proses /sada pardalanan ni ngolu pasingkophon haluaon dahot hangoluan tu
angka na porsea di Ibana.
Didok portibion do
tutu :
1. Ai dia do tutu manang sumanna, olo Debata
sorang gabe jolma?
2. ai dia do tutu manang sumanna, olo Debata
sorang dibara ni Pinahan, sian keluarga na pogos jala sian huta na pogos, boasa
ndang diistana?
3. Ai dia do tutu ndang mangalo Debata hape
nunga dipastapi, diinsahi , dilinsingi dlna?
4. Ai dia do tutu Debata gabe talu jala
mate? Dohot ragam ni angka sungkun-sungkun
na asing dope, nda naooto do Debata ni halak Kristen olo Ibana ssongon i.
Haootoon do i tutu
tu angka na laho mago alai , Tondi ni Debata mangajari
jala patauhon hita laho manghaporseai saluhut proses i ima sada proses naung
sinangkapan ni Debata. Tondi ma muse na mangajari mangantusi sangkap ni Debata
dohot ragam dalan ni Debata laho pasauthon tahi holong ni rohana di jolma i. On
ma habisuhon nasian Tuhan i. Tau hita mangantusi jala manghaporseai nasa na so
tuk antusan ni portibion.
Hahonaanna tu ngolu
si ganub ari :
1. Marhite
sian turpuk on disungguli do hita asa, jumolo ma taluli Harajaon ni Debata
dohot Hasintonganna dungi tambaonNa ma angka ondeng tu hita, jumolo ma talului
jala taharingkothon mangalului /manuhor Habisuhion na sian Tiuhan i , dungi
tamba on ni Tuhan i ma dihita pasu-pasuna (Taingot ma tangiang ni si Salomo di
tingki baru nangkok ibana songon sada
raja na imbaru ditonga-tonga bangsa Israel na bolon. Ai Habisuhon na sian
Debata i do na pinangidona. Ala las roha ni Debata di
pangidoannan i, tambahon ni Debata do pasu-pasu nasing muse di Ibana.
2. Marhite turpuk on naeng ma tutu
memehononta tu angka ianakhonta hinaringit ni na mangalului manang tumangihon
”Habisuhon” asa mian Habiuhon dibagsan rohanta, mangajari jala mangatur
dalan-dalan ni ngolunta. Lam tamba ma ringgasta laho tumnangihn Debata . Amen.